Welke spoelbak of gootsteen voor in de keuken? Inbouw, opbouw of onderbouw? Onze beste tips!

Last Updated on February 21, 2022 by

Een spoelbak of spoeltafel uitkiezen is geen gemakkelijke klus: het lijkt een simpele klus, maar toch bepaalt een spoelbak of spoeltafel al snel de look van je keuken. Met welke elementen moet je rekening houden als je een spoelbak gaat uitkiezen voor in je keuken? In dit artikel hebben we een gemakkelijke checklist gemaakt met een stapplenplan, als je deze volgt, weet je gelijk welke spoelbak bij jouw keuken past!

Photo by Gareth Hubbard on Unsplash

Hoe kies je de spoelbak of gootsteen die bij jou en je keuken past?

Als je een keuken uitkiest, staat de spoelbak vaak niet bovenaan je prioriteitenlijstje. Er zijn zoveel aspecten aan een nieuwe keuken die voor je gevoel sterker beeldbepalend zijn dan een spoelbak, dat die er vaak aan het eind van de afwegingen en onderhandelingen in een standaard uitvoering bij ‘gekozen’ wordt.

Ten onrechte, want een spoelbak is een centraal element in je keuken die je dagelijks intensief gaat gebruiken. Het loont daarom de moeite om je even te verdiepen in de mogelijkheden.

Er zijn verschillende keuzes die gemaakt worden als je aan het kiezen bent welke spoelbak je graag in je keuken zou willen:

• Kies je voor inbouw, opbouw of een onderbouw spoelbak?
• Wat is je budget?
• Welk formaat spoelbak?
• Uit welk materiaal mag de spoelbak gemaakt zijn?
• Welke spoeltafel past bij jouw keukenstijl?
• Welke trends zijn er?
• Bekende merken spoelbakken

Verschil inbouw-, opbouw- of onderbouwspoelbak

Inbouw spoelbak

Op de eerste plaats kun je kiezen voor verschillende montagemanieren. Er bestaan spoelbakken die in het aanrechtblad geplaatst worden – zogenaamde inbouwbakken – waardoor aanrechtblad en spoelbak(ken) één geheel vormen. Veel mensen vinden dit er mooi uitzien en het is ook onderhoudsvriendelijk. Het is dan ook de meestgekozen montage voor spoelbakken.

Opbouw spoelbak

Het is echter ook mogelijk om voor een spoelbak te kiezen die op het werkblad wordt vastgezet. Hierdoor steekt de rand van de spoelbak boven het aanrechtblad uit, wat ook een mooi effect kan geven. Daarnaast heeft een opbouwspoelbak het voordeel dat het water niet zo gemakkelijk op het aanrechtblad kan komen. Dat is bij minder waterbestendige materialen erg prettig.

Onderbouw spoelbak

Je kunt eveneens kiezen voor een bak die onder het niveau van het werkblad gemonteerd wordt: een zogenaamde onderbouwspoelbak. Die heeft als voordeel dat hij het makkelijkst schoon te maken is en de meeste werkruimte beschikbaar laat. Om die reden zie je dit type spoelbak vaak in restaurantkeukens, maar ook in keukens voor thuisgebruik misstaat een onderbouwspoelbak zeker niet. Voor deze spoelbak moet het aanrechtblad wel uit waterbestendig materiaal zoals natuursteen, graniet of keramiek bestaan. De onderbouwspoelbak valt zeker te overwegen als je graag, uitgebreid en vaak kookt.

• Inbouw spoelbakken: deze spoelbakken worden in het aanrechtbad geplaatst
• Opbouw spoelbakken: deze spoelbakken worden op het aanrechtblad gemonteerd
• Onderbouw spoelbak: Onder het werkblad

Voor welk formaat spoelbak kies je?

Welke grootte spoelbak of gootsteen kies je? Er zijn vele verschillende formaten beschikbaar:

Enkele spoelbak

De standaard afmeting voor een enkele spoelbak is 40 bij 40 centimeter. Dit volstaat veelal voor kleine huishoudens van één a twee personen. Als je dit te klein vindt, kun je ook een spoelbak van 53 bij 53 centimeter nemen. Let wel dat er ook nog tien centimeter aan de voor- en achterkant van je werkblad over moet blijven om de bak in of op te monteren. Als je niet zo lang bent, kan de achterkant van het werkblad dan onbereikbaar worden.

Dat is weliswaar te ondervangen met een opstapje, maar ten behoeve van de veiligheid moet de keukenvloer zoveel mogelijk vrijblijven. Houd hier dus rekening mee in je ontwerp.

Anderhalve spoelbak

Er is ook nog de optie om voor anderhalve spoelbak te kiezen: dit is een combi van de enkele grote en kleine spoelbak tesamen. Zo heb je een aparte zone om je groenten te wassen of om afwas uit te laten druipen in de kleinere bak, en in de grotere bak kan je dan bijvoorbeeld afwassen. Ook dit is een erg populaire keuken en hier wordt vaak voor gekozen bij het keukenontwerp.

Dubbele spoelbak

Het is natuurlijk ook mogelijk om een dubbele spoelbak te nemen, van 2 keer 40 bij 40 centimeter. Er bestaan bakken die aan elkaar zitten en je kunt ook twee losse nemen, waardoor je iets vrijer bent in waar je ze wil (laten) plaatsen. Als je ze (te) ver uit elkaar monteert, heb je ook twee watertoevoeren en kranen nodig, dus in verreweg de meeste gevallen is een duo-spoelbak het meest praktisch. Dan kun je bijvoorbeeld gelijktijdig groenten wassen in de linkerbak en je gekookte aardappels afgieten in de rechterbak.

Ronde, ovale en langwerpige spoelbakken

Hoewel de meeste spoelbakken een vierkante vorm hebben, kun je daarvan afwijken als dat mooier in jouw keuken staat. Er bestaan langwerpige spoelbakken, maar ook ronde en ovale. Houd er wel rekening mee dat zo’n minder gangbare vorm ook duurder is en soms op maat gemaakt moet worden.

• Enkele spoelbak
• Anderhalve spoelbak
• Dubbele Spoelbak
• Bijzondere vormen: ovaal, rond, langwerpig…

Welke materialen spoelbakken zijn er?

Bij het kiezen van een materiaal voor een spoelbak zijn twee facetten van belang: wat voor uitstraling het heeft en welke praktische eigenschappen. Over de uitstraling lees je zometeen meer onder het kopje over keukenstijl. Ik ga nu in op de eigenschappen van de beschikbare materialen en wat voor rol die spelen bij hoe geschikt het is voor jouw keuken.

Ik laat je ook graag enkele voordelen en nadelen zien van enkele van deze materialen, zo kan je een goed geïnformeerde keuze maken!

Roestvrij staal: RVS (Inox)

We beginnen met roestvrij staal oftewel rvs. Dit is het meestverkochte materiaal voor spoelbakken. Het is makkelijk in onderhoud, hygiënisch (mits de randen goed zijn afgekit, maar dat spreekt voor zich) en past bij elke stijl. Als je een pietje-precies bent, stoort het je misschien hoe krasgevoelig rvs is.

Het kan schelen om dan voor geborsteld rvs te kiezen. Ook kan er een motief in aangebracht worden dat krassen minder laat opvallen. Ten slotte kun je een rvs-spoelbak ook nog wel eens vervangen omdat het niet zo duur is.

Ook erg leuk: er bestaan roestvrij stalen spoelbakken in een gouden of koperen kleur: erg hip én mooi! Zo ben je samen met een gouden kraan of koperen kraan en koperen en gouden keukenbeslag, hélemaal mee met de keukentrends 2022.

• Voordeel: niet zo duur
• Nadeel RVS gootsteen: krasgevoelig
• Nadeel RVS spoelbak: je ziet gemakkelijk vingers
• Nadeel RVS: pas op voor schurende schoonmaakproducten

Geëmailleerd staal

Geëmailleerd staal is een materiaal dat weer meer gevraagd wordt. Het is erg gewild bij mensen die voor een keuken met retro-look gaan. Het kan in elke gewenste kleur en motief worden afgelakt, waardoor je het optimaal kunt afstemmen op de stijl van je keuken. Geëmailleerd staal verdraagt hitte en zuren buitengewoon goed, maar is dan weer krasgevoelig. Als je van een vintage sfeer houdt, hoeft dat echter geen bezwaar te vormen.

• Voordeel: niet al te duur
• Voordeel: perfect op jouw keuken af te stemmen
• Voordeel: past ideaal in een retro keuken
• Voordeel: kan goed tegen de hitte
• Nadeel: krasgevoelig

Keramiek

Een keramieken spoelbak past ook goed bij een ouderwets ontwerp, zeker als je hem laat uitvoeren in het bekende zwart-wit geblokte motief. Het geharde glazuur beschermt je spoelbak bovendien goed tegen krassen, maar het is wel een materiaal waarvoor je dieper in de buidel moet tasten.

• Voordeel: minder krasgevoelig
• Nadeel: is duurder dan vele andere opties

Kunststof

Kunststof spoelbakken waren vooral populair in de zeventiger jaren, maar nog steeds verkrijgbaar. Ze zien er misschien niet het hipst uit, maar ze zijn behalve voordelig ook duurzaam: doordat ze enorm sterk en breukvast zijn, kun je er erg lang mee doen. Ze zijn ook leverbaar in allerlei kleuren. Jammer is wel dat er relatief makkelijk vlekken in komen die er niet meer uitgaan en dat ook dit materiaal niet bestand is tegen krassen.

• Voordeel: goedkoop
• Voordeel: sterk en breukvast
• Voordeel: leverbaar in allerlei kleuren
• Nadeel: Vlekt gemakkelijk
• Nadeel: niet bestand tegen krassen

Graniet

Het meest luxueuze materiaal voor een spoelbak is graniet. De spoelbak vormt doorgaans één geheel met het werkblad en is gepeperd geprijsd. Graniet laat zich moeilijk bewerken en het moet uit een groot blok gevormd worden.

Dit maatwerk is natuurlijk niet goedkoop. Daarnaast is het – ondanks de hoge prijs – niet het meest praktische materiaal. Doordat het licht-poreus is kan er vocht in je spoelbak (en werkblad) trekken.

Daarnaast verdraagt het bijtende stoffen zoals bepaalde schoonmaakmiddelen slecht en is het vlekgevoelig. Een granieten spoelbak is daardoor het meest geschikt voor keukens die er vooral mooi uit moeten zien en die weinig gebruikt worden.

• Voordeel: luxueus materiaal
• Voordeel: maatwerk mogelijk
• Nadeel: duur
• Nadeel: geen bijtende schoonmaakmiddelen gebruiken
• Nadeel: vlekgevoelig
• Nadeel: poreus: vocht trekt in je spoelbak

Composiet spoelbak

Nog een optie: de composiet spoelbakken en gootstenen. Deze spoelbakken zijn de laatste jaren echt ontzettend populair geworden. Een van de bekendste composietmaterialen, is “granit”. Dit is een deel kwartsdelen en acryl en kan goed tegen krassen dankzij acryl en supergoed tegen een hitte van 280°C dankzij de graniet die erin zit. Enkele bekende merknamen: Silgranit, Fragranit, Christalite…

Welke spoelbak past bij je keukenstijl?

Als je vooral een praktische en tijdloze stijl voor je keuken beoogt, is een rvs spoelbak de beste keuze. Hier sla je eigenlijk nooit de plank mee mis en dit is dus een veilige optie. Je kunt de stijl van je keuken immers ook met andere elementen bepalen.

Heb je een luxueuze, grote keuken waarin je ofwel niet zo vaak echt kookt, ofwel die het toelaat om meerdere spoelbakken te installeren, dan kun je voor een granieten spoelbak en werkblad gaan. Dit ziet er zonder meer chique uit en sluit ook goed aan bij de industriële stijl die steeds vaker in het hele interieur doorgevoerd wordt.

Landelijke keukens staan vaak weer leuk met een spoelbak van keramiek, zeker als je die ook nog laat monteren als een opbouwspoelbak.

In vintage keukens – die je ook weer meer en meer ziet – doen de spoelbakken van kunststof of van geëmailleerd staal het dan weer goed. Doordat je die materialen in (bijna) elke denkbare kleur kunt bestellen, vormen deze spoelbakken het beste één geheel met andere stijlelementen, zoals een losstaand retrofornuis, opbergblikken en gekleurde keukentegeltjes.

Ook zien we vaak opbouw spoelbakken bij moderne keukens of bij Scandinavische keukens. Bij industriële keukens wordt er vaker gekozen voor spoelbakken van natuursteen of inbouwspoelbakken. Ook is Inox of RVS een populaire keuze.

Welke trends in spoelbakken zijn er?

Er zijn een aantal duidelijke trends waarneembaar als het om keukentrends in het algemeen – en spoelbakken in het bijzonder – gaat. Zo zijn grotere spoelbakken van keramiek of graniet erg in trek, zowel vanwege hun strakke uiterlijk als hun hygiënische kwaliteiten.

Onderbouw spoelbakken

Om bij te dragen aan die strakke look én praktisch te blijven, kiest men bij voorkeur voor een onderbouw spoelbak, met een ingebouwde zeepverdeler, en draaiknop voor de stop en handige afdruip- en opbergbakjes die precies in de spoelbak passen.

Natuurlijke materialen

In deze klimaatbewuste tijd zie je dat materialen met een natuurlijke uitstraling aan populariteit winnen. Ook om die reden zijn spoelbakken van natuursteen en keramiek in opkomst: keukens zijn steeds meer centrale leefruimte en we willen ons daar op ons gemak en ontspannen voelen, net als in de rest van ons huis.

Zwarte matte spoelbak

Daarbij aansluitend winnen matte uitvoeringen van spoelbakken aan marktaandeel. Glimmende materialen worden als kitsch of als storend beleefd en we kiezen daarom steeds vaker voor mat. Ook zien we vaak een mat zwarte spoelbak: mat zwart blijft een van de grootste interieurtrends 2022.

Kraan aan de zijkant

Wat ook opvalt, is dat de kraan niet meer standaard centraal gemonteerd wordt, maar juist aan de zijkant van de spoelbak. Bij vrijstaande keukeneenheden zoals we die steeds meer zien, levert dat het voordeel op dat je aan beide kanten van de spoelbak kunt staan en niet gehinderd wordt door een kraan.

Trendkleuren

Als het gaat over welke kleuren in de mode zijn dan moet je felle kleuren in elk geval vermijden. De voorkeur gaat uit naar zachte kleuren die een rustig gevoel oproepen. Het gekozen palet zit eerder in de hoek van koele blauw- en grijstinten dan van warme aardetinten. Als je je keuken daarmee inricht, geniet je zelf van een rustgevende ruimte en draag je ook bij aan de verkoopbaarheid van je woning. Een tijdloze en toch trendy keuken die goed onderhouden is, verhoogt je woningwaarde zeker.

Bekende merken spoelbakken

Enkele bekende merken spoelbakken waar wijzelf goede ervaringen mee hebben, of veel lezers ons hun positieve ervaringen lieten weten:

• Grohe
• Hornbach
• Franke
• Ikea
• Blanco

Hoeveel kost een spoelbak? Prijs

Wat is de prijs van een spoelbak? Die hangt natuurlijk erg af van het budget dat je vooropgesteld hebt, het materiaal dat je kiest, of je kiest voor een ingebouwde, opgebouwde of onderbouwde spoelbak en of je een spoelbak van een bekend merk wilt. Wordt het een enkele spoelbak of een dubbele?  Hou rekening met een prijs tussen de 200 en de 1000 euro, afhankelijk van je keuzes.